Discussie met Eleanor Greenhalgh, Paul Keller, Aymeric Mansoux en Rosa Menkman. Moderatie door Annet Dekker.

In de afgelopen decennia zijn we steeds meer gewend geraakt aan gratis toepassingen, vrij gebruik van beeld en het delen van teksten. Het systeem dat gebaseerd is op copyright onderneemt nog steeds verwoede pogingen om te wijzen op de illegaliteit van kopiëren, door af en toe absurde rechtszaken op te zetten tegen willekeurige burgers om te bewijzen dat het toch echt niet goed is om bijvoorbeeld digitale muziektracks te downloaden van het internet. Tegelijkertijd maken commerciële bedrijven zelf ook steeds meer gebruik van vrije ontwikkelingen en zien zij de voordelen in van open diensten. Hoewel dit niet per se betekent dat ze hiermee transparant zijn, ziet het er wel naar uit dat vrije of copyleft systemen de strijd aan het winnen zijn. Het belang van vrije verspreiding voor verdere ontwikkeling en klantenbinding blijken in de meeste gevallen doorslaggevend ten opzichte van het behoud van het traditionele copyright systeem. Ook binnen overheidsinstanties ligt de nadruk op “open data”, het vrij beschikbaar stellen van informatie. Deze wordt vervolgens beschermd door nieuwe licenties en voorwaarden. De invloed daarvan is duidelijk te zien in de kunstproductie.

Kunstenaars zijn al lange tijd bezig met het kopiëren, openstellen en verspreiden van data. Op dit moment worden degene die aan artist-in-residences meedoen of subsidie aanvragen gedwongen om hun projecten “open” te maken. Maar wat betekent “openstellen” eigenlijk? Wat moet er precies open gemaakt worden, hebben we het over software, techniek, informatie, documentatie, concepten, scripts? Hoe wordt informatie gedeeld en hoe vaak wordt er aan kunstwerken verder gewerkt door anderen of worden bepaalde elementen opnieuw gebruikt? In hoeverre is het eigenlijk mogelijk? Wat gebeurt er als ideeën, formats en hele festivalconcepten ineens ergens anders opduiken zonder referentie aan “oorspronkelijk” bedenkers? Welke maatregelen kunnen er dan getroffen worden? Oftewel, wat is precies de waarde en functie van open kunstwerken? En in hoeverre kunnen deze concepten nog gerelateerd worden aan ‘ouderwetse’ concepten uit de kunstwereld zoals authenticiteit en originaliteit?

Tijdens een van de laatste avonden in het NIMk wordt gezocht naar een aantal antwoorden waarbij ervaringen, oplossingen en nieuwe problemen elkaar afwisselen. Met Eleanor Greenhalgh (kunstenaar), Paul Keller (Kennisland), Aymeric Mansoux (lector Piet Zwart Institute, kunstenaar) en Rosa Menkman (kunstenaar, theoretica, GLI.TC/H festival).

Mede mogelijk gemaakt door het Amsterdams Fonds voor de Kunst