15-07-2008

Marcel Dingemanse met (Disputed Territory) win René Coelhoprijs 2008

Juryrapport:
Uit alle werken spreekt veel vakmanschap. Het zijn beknopte statements hoe lang de werken ook duren en waarbij tragiek de boventoon voert. Het verlangen naar communicatie tussen het individu en de samenleving is een opvallende overeenkomst tussen de geselecteerde films.

Het winnende werk heeft precies gecomponeerde beelden met een subtiele soundtrack. Meer dan de anderen weet de winner deze elementen te doseren zodat het werk tot het einde blijft boeien. De jury heeft gekozen voor een werk dat in een nostalgisch decor een actueel thema uitdraagt dat je na het zien lang bijblijft. De winnaar is...Marcel Dingemanse met zijn epische “Disputed Territory”.

De jury René Coelhoprijs 2008: Macha Roesink, directeur De Paviljoens; Domeniek Ruyters, hoofdredacteur Metropolis M en Persijn Broersen, beeldend kunstenaar.

René Coelhoprijs
Voor de René Coelhoprijs heeft het NIMk alle Nederlandse kunstacademies gevraagd een voordracht te doen van een student die eindexamen doet op het gebied van audiovisueel / nieuwe media. Ook de programma commissie van het NIMk selecteerde tijdens de eindexamenexposities een aantal kandidaten van verschillende academies. Uit alle inzendingen is de shortlist gemaakt. De prijs, die is genoemd naar René Coelho - de oprichter en voormalig directeur van het Instituut - bestaat uit een bedrag van € 2500,- en het aanbieden van productiefaciliteiten ter waarde van € 2500,- om een nieuw werk te maken. Dit houdt in dat de prijswinnaar bijvoorbeeld zelfstandig of met ondersteuning van een editor kan werken in de montageruimtes, gebruik kan maken van de opnameapparatuur of van de computerfaciliteiten inclusief programmeurs in het Artlab. De prijswinnaar krijgt 6 maanden de tijd om een nieuw kunstwerk te maken en binnen een half jaar na de uitreiking van de prijs zal het bekroonde eindexamenwerk en het nieuwe werk middels een presentatie in het Nederlands Instituut voor Mediakunst worden getoond.

(Disputed Territory)
Het is onduidelijk waar hij zich bevindt – een bosrijk gebied met grote vlaktes en water – het kan overal zijn en nergens. De grauwheid van het landschap roept een verstilling op, alsof we naar een tafereel kijken dat tijdloos is, of misschien zelfs buiten de tijd bestaat. Zijn bewegingen lijken vaak doelloos en dan weer vol overtuiging, een afwisseling van actie en afwachting. De handelingen gebeuren met verschillende objecten – een vlag en een verrekijker zijn te benoemen, maar een vreemde doos met een koker en een wiel aan een stok doen surreëel aan – niets lijkt echter een resultaat te geven. Hij is gekleed in een militair kostuum, Napoleontisch aandoend: een soldaat, een dwaas of een geest, gevangen op het slagveld?

In de film van Marcel Dingemanse (Breda, 1967) staat het karakter centraal, in tegenstelling tot het werk van Gabriel Lester, dat zich met name buigt over de werkwijze van het medium film. ‘(Disputed Territory): Betwist Gebied’ wordt getoond in een afgebakende ruimte, temidden van verschillende objecten. Het zijn attributen uit de film – werktuigen en objecten die in het beeld verschijnen – maar niet allemaal. Ook attributen die niet in de film voorkomen worden getoond. Het lijkt alsof een curator van een historisch museum met deze verzameling het verhaal compleet heeft willen maken. Desondanks vormen de objecten in de installatie een vreemd geheel, en maken de verwarring en ongrijpbaarheid die de film oproept concreter.

Toch blijft het ‘betwist gebied’ van Marcel Dingemanse ontoegankelijk. Het dromerige shot van de camera, gericht boven de horizon op ruisende takken die langzaam van een scherp naar een onscherp beeld overgaan, versterkt dit. Niet de aarde maar de ondefinieerbare hemel als onderwerp. Misschien metaforisch voor de staat van de man die we in het beeld volgen? Het niemandsland van de soldaat zonder doel is zijn ‘iemandsland’, zijn ruimte voor betekenis.

De objecten die de soldaat omringen zijn hun betekenis, hun symboliek kwijt, of deze bestaat alleen voor hem. Bevindt hij zich in het sluimergebied van wereld en waanzin? De soldaat lijkt zich in een moment in de film, uit de werkelijkheid te willen onttrekken door zich in te graven in een hol. Hij probeert de grenzen tussen hem en de wereld te versterken. Dingemanse toont ons de ambiguïteit van grenzen: tussen binnen en buiten, tussen werkelijkheid en fictie, tussen orde en chaos, tussen rede en waanzin, en tussen ik en jij.


[tekst Laura van Grinsven]