tentoonstelling

Optical Illusion

Van 25-10-2003 t/m 08-11-2003


Magie in Mediakunst

Michiel van Bakel, Wim Delvoye, Bernard Gigounon, Nan Hoover, Kazumi Kanemaki, SERVAAS, Eric Steensma en Jan Peter van der Wenden

Dit najaar organiseert het Nederlands Instituut voor Mediakunst de tentoonstelling Optical Illusion. Optische illusie fascineert al sinds de middeleeuwen en is nog steeds actueel. Film is lange tijd het magische medium bij uitstek geweest. Zojuist uitgebrachte films als 'Harry Potter and the Philosopher's Stone' en 'The Lord of the Rings'-cyclus actualiseren deze macht van de cinematografische verbeelding.

De film heeft echter niet meer het alleenrecht: door de komst van video, virtual reality en de computer lijken de mogelijkheden onbeperkt. In Optical Illusion laten verschillende nationale en internationale kunstenaars de magie in de mediakunst zien. Illusie wordt gecreëerd door middel van optische trucs. Door te spelen met ruimte, licht en schaduw, extreme close-ups of computertechnieken wordt de 'art magique' tot leven gewekt. Elk werk roept vragen op: zie ik wel wat ik zie?






Van Michiel van Bakel is zijn nieuwste werk 5AM (2003) te zien. Op een dynamische manier toont hij de illusie van een lopend paard dat verandert in een onbewogen standbeeld zwevend in de lucht. Deze mysterieuze stilstand wordt net zo plotseling weer verbroken doordat de toeschouwer het paard met zijn berijder weg ziet draven.






Het thema in Sybille II (1999) van Wim Delvoye is de huid. De magie van het werk ligt in het gebruik van extreme close-ups. Ze zorgen ervoor dat het beeld in eerste instantie op een imaginair landschap lijkt waar geen leven heerst. Na enkele minuten komen wormvormige objecten aan de oppervlakte tot leven. Plotseling komt de ware aard van de afbeelding naar boven. http://www.cloaca.be






Starship
(2002) van Bernard Gigounon is een schouwspel van zwevende ruimteschepen. Eén voor één glijden en draaien de ruimteschepen voorbij, soms met een korte pauze. Dramatisch aanzwellende muziek, door de kunstenaar gecomponeerd, vergezelt het beeld. De beelden in Starship vormen een indrukwekkend geheel, die niet onderdoen voor sciencefiction films als Star Wars . Echter door langer te kijken, blijkt dat de luchtschepen niet voortgekomen zijn uit de verbeelding van de kunstenaar…






In Returning to Fuji (1984) richt Nan Hoover zich op Mount Fuji in Japan, waar deze berg het spirituele symbool van de coëxistentie van mens en natuur is. Het enige beeld dat de kijker ziet is een berg, het geluid is de wind. Door de veranderende weersomstandigheden of kleine veranderingen van de blikrichting van de camera, lijkt de berg zich in een voortdurende metamorfose te bevinden. De set-up die Nan Hoover gebruikte voor dit werk is nagebouwd zodat de bezoeker zelf kan experimenteren met licht en camera.
http://www.nan-hoover.com




Door de specifieke plaatsing van een camera, monitor en projector, lopen tijd, beweging en plaats in de closed-circuit installatie Confession and Demand (2002) van Kazumi Kanemaki door elkaar. Hiermee ontstaat een spanningsgebied tussen werkelijkheid en illusie waar de bezoeker niet meer aan kan ontsnappen.




De installatie Pfft… (1982) is een voorbeeld van SERVAAS' is een hoge sokkel waarop een ouderwets televisietoestel staat. In het midden voor de monitor is een klein wit pluizig veertje gemonteerd. Het beeld toont een blazende mond die, duidelijk hoorbaar, dwars door het glas van de monitor het veertje in beweging lijkt te brengen. Alhoewel deze installatie al enkele jaren oud is, heeft de magische werking van het medium niet aan kracht ingeboet.






Eric Steensma zal voor de tentoonstelling een 'site specific' - installatie maken. Hij zet fotografische beelden in beweging en maakt ze los van de drager waardoor ze onderdeel gaan uitmaken van de omgeving. De beelden worden letterlijk op de bestaande wereld geprojecteerd waardoor de realiteit zelf twijfelachtig wordt: wat is nog echt en wat zie ik nu eigenlijk?




Jan Peter van der Wenden
laat in zijn installatie De Blauwe Man (2000) zien hoe je een bewegend beeld, een permanente loop, kan creëren zonder toevoeging van video of film. Hij veroorzaakt zijn beweging door samengevoegde stroken animatiemateriaal die hij op ronde buizen bevestigt en vervolgens laat ronddraaien. Het enige waar de blauwe man zijn persoonlijkheid aan ontleent zijn de kleur en zijn wandelgang. http://home.planet.nl/~wende104/dpd.html






Programma voor het voortgezet onderwijs

Onder jongeren is de populariteit van magie groot. Het succes van boeken en films als 'Harry Potter' en 'Lord of the Rings', maar ook televisieseries als 'Buffy the Vampire Slayer'en 'Charmed' bewijzen dat. Het Nederlands Instituut voor Mediakunst en Stichting Kunstweb hebben dan ook in het kader van deze tentoonstelling een speciaal programma ontwikkeld voor het voortgezet onderwijs.


Jongeren maken niet alleen kennis met de 'kunstzinnige waarde' van mediakunst, maar krijgen ook inzicht in de manipulatieve werking van mediatechnieken. In een korte workshop zullen zij vervolgens zelf aan de slag gaan met optische illusie, waarbij illusie van beweging centraal staat.